confort d'étéZojuist in de zomer beland.
Een mooie aanleiding deze nieuwsbrief dit thema mee te geven.
Dit kennen wij niet of nog niet in Nederland, wel eisen om het in de woning warm te houden, maar niet om deze koel te houden in de zomer. Hier in Frankrijk wel, het ligt zuidelijker, de zomers zijn langer en warmer, en er is een risico op oververhitting in de woning als er geen voorzieningen worden getroffen.
 
       
  In het algemeen accepteert een mens een temperatuur van 28°C niet langer dan 40 uur achter elkaar.  
       
  hoe werkt het lichaam? Het menselijk lichaam is prima in staat om de eigen temperatuur te regelen, tot op de tiende graad nauwkeurig. Het lichaam zoekt een evenwicht met de omgeving, via straling met de muren of via convectie met de omringende lucht. Als het temperatuurverschil te groot is gaat het lichaam transpireren om de temperatuur via verdamping op peil te houden, om te overleven, maar zweten is verre van comfortabel.  
       
  wat is comfortabel?Dat is een gevoel natuurlijk, een staat van bevinden, vooral dat je je prettig voelt, fysiek prettig, evenwichtig, noem maar op. De volgende 4 situaties beïnvloeden dit gevoel:
1 luchttemperatuur
2 temperatuur van de massa, als steen, vloer, muur, etc
3 luchtsnelheid
4 luchtvochtigheid






Zie bovenstaande figuur: comfort in relatie tot temperatuur en luchtvochtigheid, het blauw omkaderde gebied is de zone van comfort.
Zodra het lichaam niet meer in staat is een uitwisseling aan te gaan met vocht of temperatuur, wordt het oncomfortabel of zelfs verstikkend. Bevat de lucht een hoge vochtigheid dan transpireert het lichaam wel, maar er verdampt niets, je wordt plakkerig en krijgt het benauwd.
 
       
  hoe werkt het gebouw? Ook het gebouw gaat een uitwisseling aan tussen binnen- en buitentemperatuur en zoekt een evenwicht.
De hoge buitentemperatuur voert voordurend een druk uit op het gebouw. Langzaam dringt deze lucht binnen ondanks hardnekkig verzet. Dat gaat niet zonder slag of stoot, dat hoor je ook, het zet uit, het kraakt en piept en is het er niet mee eens, nu ja, ik overdrijf natuurlijk, de temperatuur en druk als drakendoder.
 
  ………………hoe dringt de warmte binnen?……………  
  ramen Via ramen, kieren, vloer, muur en dak, maar vooral door de ramen. Wellicht niet door directe zoninstraling, want met een goed dakoverstek gebeurt dit niet. Maar glas is het minst warmtewerend in vergelijking met de andere gebouwonderdelen. Het materiaal is dun, je wilt er doorheen kijken. Logisch dus dat het dan ook de temperatuur eenvoudig doorlaat.  
       
 

lichamen en apparatenZie de figuur hiernaast voor een overzicht van de interne warmtebronnen.
De electrische huishoudelijke apparaten vormen de belangrijkste bron van de interne warmteafgifte, zoals keukenapparatuur, ijskast, oven, computer, etc.
Een tweede belangrijke factor zijn de lichamen in de ruimte, daarna het koken en als laatste de warmwatervoorziening, boiler, leidingen en douchen.
Gezamelijk kan dit leiden tot zelfs 4°C stijging van de binnentemperatuur.

 
  ………….middelen om temperatuur te weren………….  
  inertieEen belangrijke kwaliteit van een gebouw is indien het veel massa heeft. Het is dan in staat om de warmte te reguleren. Materialen met veel massa als steen en beton, kunnen warmte opslaan en weer afgeven aan de omringende lucht als deze afgekoeld is. De opgeslagen warmte gedurende de dag, kan weer worden afgegeven in de nacht wanneer buitentemperatuur lager is.  
       
  ventilatieVoorwaarde is dan wel dat er een mogelijkheid is om de ruimte te laten afkoelen. Als er in het gebouw in tegenover elkaar liggende gevels ramen geopend kunnen worden, hoger in de gevel om geen tocht te veroorzaken, dan kan de warmte via natuurlijke ventilatie worden afgevoerd, het gebouw is dan ’s ochtends klaar om de warmte van de dag weer op te slaan.  
       
  houten gebouwDit fenomeen van warmteopslag en afgifte is in een volledig houten gebouw niet mogelijk, hout heeft onvoldoende massa om warmte op te slaan. Het is dus ook niet verstandig om een volledig houten gebouw te creëren in deze klimaatzone. Om in dit geval, want ik ontwerp ook veel in hout, toch inertie in te brengen, is een stenen vloer of een stenen binnenwand een oplossing.
Op de foto hiernaast is een wand van 'terre crue', geplaatst in de ruimte als regulateur voor het binnenklimaat.
 
         
  terugbrengen van het glasoppervlakDat is adequate manier om de buitentemperatuur buiten te houden. Maar dat komt wel in conflict met de wens om de ruimten van voldoende daglicht te voorzien en soms is het uitzicht zó prachtig, dat je de buitenruimte naar binnen wilt halen met veel glas en/of schuifpuien.
Een goede oplossing is dan om te denken aan bijvoorbeeld buitenluiken of brises-soleils.
 
       
  klimopEen ander middel is om de temperatuur van de gevel niet te hoog op te laten lopen. Een stenen gevel wordt heel heet en een deel van die warmte door directe zoninstraling komt via conductie aan binnenzijde van de muur terecht en straalt die warmte af naar de binnenruimte.
Door de gevel te voorzien van stalen rasters of staaldraden, op een zekere afstand van de gevel en hierlangs een klimop te laten groeien, wordt voorkomen dat de gevel opwarmt door directe zoninval. De warmte die ontstaat, kan afgevoerd worden door de thermiek of schoorsteenwerking in die ruimte tussen gevel en klimop.
Aan de buitenzijde isoleren is natuurlijk ook een goede oplossing om de gevel koel te houden.
 
       
  verharding directe buitenruimteOok de bestrating is massa, meestal steen, of grind of asfalt, pakt de zonnewarmte en slaat die op. Door niveauverschillen als een talud of een buitenmuur ontstaat er een microklimaat die ongewenst hoge temperaturen teweeg kan brengen. Echt zaak om ook de buitenruimte zorgvuldig vorm te geven gelet op de verharding. Veel groen voorkomt hoog oplopende temperaturen in de directe nabijheid van het gebouw of huis.  
       
  Tot hier even.....Er is nog veel meer, maar dan wordt het te langdradig. Het gaat er mij vooral om dat u weet dat dit speelt, dat u er zich enigzins bewust van bent. Wat ik nog meer in detail kwijt wil, knip ik op en verdeel ik over de volgende nieuwsbrief N°4
Hierin richt ik mijn focus op wat meer specifieke oplossingen en technische uitvoeringen:
de puits provençale bijvoorbeeld en meer.
 
       
  volgende nieuwsbrief n°4  
       
  Voor vragen, opmerkingen of aanvullingen stuurt u mij een mail  
       
  abonneren of uitschrijven  
  © studiohelder | all rights reserved